Sizlere yardımcı olabilecek formüller;
baya çok formül varmış gibi görünüyor ama soruları çözdükçe ezbere gerek kalmadan akılda kalıyor.
1-Dikdörtgenler prizmada;
Alan= boy x en = L x b
Draft= Deplasman / Alan
Yeni Draft= Deplasman+W / L x b
V= Deplasman / &
Yük miktarı(m) =(Deplasman x Yeni &) - (Deplasman x Eski &)
2-Tan(x)= w x d / Deplasman x GM
3-Max Yük miktarı= Ambar Hacmi / S.F
Yükseklik(mt)= P.L / S.F
Max.Yükselme= P.L X S.F
Yük Basıncı= h / s.f
4-GZ= KN - KG
GZ=KN - KG x Sin(x)
GZ=GM x Sin(x)
Dogrultucu Moment = Deplasman x GM x Sin(x)
GZ=Dogrultucu kol
T.Moment GZ=Dogrultucu moment
5-V=L x b x d / &
Cb= V / L x b x draft
6- w=Mct (t1 - t2) / d
7-Dubanın Draftı; x= l x d / L-l
x=Drarf artışı
l=Yaralı Bölme Boyu
L=Toplam Bölme Boyu
d=Drarf
8- GHM= VHM / S.F
Yatma Açısı= GHM x 57,3 / Deplasman x GM
9- GM=KM - KG
10- FWA(mm)=Deplasman / 4TPC
DD miktarı= FWA x (Eski& - Yeni&) / 25
11-FSM(Free Surface Moment)= L.b.b.b / 12.v X &cisim / &deniz X 1 / n.n
n=tank sayısı veya bölme sayısı
v=Deplasman / 1,025
ı= L.b.b.b / 12 (atalet momenti bulmak için)
GM küçülmesi= FSM / Deplasman
12-Yakıtın Kütlesi(M)=(Yogunluk - (sıcaklık farkı x genleşme katsayısı) x yükün hacmi
Yakıtın Kütlesi=en x boy x yükseklik x yoğunluk
13-DEGİŞİK YÜKLER İÇİN;
Toplam Ambar Hacmi=(yük1 x SF) + (yük2 x SF)
14- GM=KM - KG d=draft
KM=KB + BM
BM=bxb / 12xd
KB=d / 2
KG=h / 2
15-v(hacim)= b x d x L
m(cismin ağırlığı)= v x Densty
16-GG'(yeni GM,yeni ağırlık merkezi)= w x d / Deplasman
17-FSC(Free Surface Correction)=Tank içi sıvı Yogunlugu x FSI(atalet momenti) / Deplasman x n x n
n= tank adeti
ı=soruda verilmemişse ı=L x b x b x b / 12 olarak hesaplanır.
18-F noktası ve Trimden Agırlık (P) ;
P= MCT x t / f
P= TPC x Tahliye Miktarı
GMküçülmesi=P x KM / Deplasman
GM büyümesi=P x KG / Deplasman- P
Max Basınç kuvveti(P);
P=Trim x L(gemi boyu)
19-Trim= w x d / MCT
Trim= Deplasman x BG / MCT
Trim=Trimming Moment / MCT
BG=LCG -+ LCB
20-Kıç Draft Degişimi= L x t / LBP
L=F noktasının yeri
Düzeltilmiş Vasat Draftı= LCF/LBP x t
22-Tankın içindeki sıvının eğimi;
Tan(x)= t / gemi boyu(LBP)
23-Mean of Mean of Mean =6x(vasat draft) + baş draft + kıç darft / 8
24- x=sarkaç sapma miktarı
L=sarkacın uzunluğu
TanQ - 1= x / L
25-Draft'lar hesaplanırken;
Yük alımında ve tahliyesinde;momentler toplamı (+)ise baş draft toplanır,kıç draft çıkartılır
Yük alımında ve tahliyesinde;momentler toplamı (-)ise baş draft çıkartılır,kıç draft toplanır
26-Draft Markaları;
Draft rakamları metrik sistemde hazırlanmışsa ; her rakam boyu ve rakamlar arası boşluk 10cm'dir.
Draft rakamları feet sistemde hazırlanmışsa ; her rakam boyu ve rakamlar arası boşluk 6 inch'dir.
27-1.Trim düzeltmesi;
t=LCF(m) x Trim(cm) x TPC(t/cm) / LBP
-Trim başa(-),kıça(+)
-LCF ve TPC,mmm ile okunan değerler.
2.Trim düzeltmesi;
t=50 x t(mt) x t(mt) x(MCT2 - MCT1) / LBP(mt)
-MCT2=mmm + 50 ile okunan MCT' dir.
-MCT1=mmm - 50 ile okunan MCT' dir.
Deplasman gemi=(Deplasman+-1.trim düzeltmesi + 2.trim düzeltmesi + Meyil düzeltmesi) x liman & hesabından sonra 1,025' bölümüdür.
28-Meyil Düzeltmesi; tüm değerler cm'dir.
t=6 x (TPC2 - TPC1) x (sancak dm - iskele dm)
TPC2=Geminin yattığı tarafın vasat draftı karşılığı okunan TPC'dir.
TPC1=Geminin yattığı tarafın aksi vasat draftı karşılığı okunan TPC'dir.
29-GZgerçek=GZokunan +- GG' x SinQ
GG'=Tablodaki KGdegeri - İstenen KG degeri
baya çok formül varmış gibi görünüyor ama soruları çözdükçe ezbere gerek kalmadan akılda kalıyor.
1-Dikdörtgenler prizmada;
Alan= boy x en = L x b
Draft= Deplasman / Alan
Yeni Draft= Deplasman+W / L x b
V= Deplasman / &
Yük miktarı(m) =(Deplasman x Yeni &) - (Deplasman x Eski &)
2-Tan(x)= w x d / Deplasman x GM
3-Max Yük miktarı= Ambar Hacmi / S.F
Yükseklik(mt)= P.L / S.F
Max.Yükselme= P.L X S.F
Yük Basıncı= h / s.f
4-GZ= KN - KG
GZ=KN - KG x Sin(x)
GZ=GM x Sin(x)
Dogrultucu Moment = Deplasman x GM x Sin(x)
GZ=Dogrultucu kol
T.Moment GZ=Dogrultucu moment
5-V=L x b x d / &
Cb= V / L x b x draft
6- w=Mct (t1 - t2) / d
7-Dubanın Draftı; x= l x d / L-l
x=Drarf artışı
l=Yaralı Bölme Boyu
L=Toplam Bölme Boyu
d=Drarf
8- GHM= VHM / S.F
Yatma Açısı= GHM x 57,3 / Deplasman x GM
9- GM=KM - KG
10- FWA(mm)=Deplasman / 4TPC
DD miktarı= FWA x (Eski& - Yeni&) / 25
11-FSM(Free Surface Moment)= L.b.b.b / 12.v X &cisim / &deniz X 1 / n.n
n=tank sayısı veya bölme sayısı
v=Deplasman / 1,025
ı= L.b.b.b / 12 (atalet momenti bulmak için)
GM küçülmesi= FSM / Deplasman
12-Yakıtın Kütlesi(M)=(Yogunluk - (sıcaklık farkı x genleşme katsayısı) x yükün hacmi
Yakıtın Kütlesi=en x boy x yükseklik x yoğunluk
13-DEGİŞİK YÜKLER İÇİN;
Toplam Ambar Hacmi=(yük1 x SF) + (yük2 x SF)
14- GM=KM - KG d=draft
KM=KB + BM
BM=bxb / 12xd
KB=d / 2
KG=h / 2
15-v(hacim)= b x d x L
m(cismin ağırlığı)= v x Densty
16-GG'(yeni GM,yeni ağırlık merkezi)= w x d / Deplasman
17-FSC(Free Surface Correction)=Tank içi sıvı Yogunlugu x FSI(atalet momenti) / Deplasman x n x n
n= tank adeti
ı=soruda verilmemişse ı=L x b x b x b / 12 olarak hesaplanır.
18-F noktası ve Trimden Agırlık (P) ;
P= MCT x t / f
P= TPC x Tahliye Miktarı
GMküçülmesi=P x KM / Deplasman
GM büyümesi=P x KG / Deplasman- P
Max Basınç kuvveti(P);
P=Trim x L(gemi boyu)
19-Trim= w x d / MCT
Trim= Deplasman x BG / MCT
Trim=Trimming Moment / MCT
BG=LCG -+ LCB
20-Kıç Draft Degişimi= L x t / LBP
L=F noktasının yeri
Düzeltilmiş Vasat Draftı= LCF/LBP x t
22-Tankın içindeki sıvının eğimi;
Tan(x)= t / gemi boyu(LBP)
23-Mean of Mean of Mean =6x(vasat draft) + baş draft + kıç darft / 8
24- x=sarkaç sapma miktarı
L=sarkacın uzunluğu
TanQ - 1= x / L
25-Draft'lar hesaplanırken;
Yük alımında ve tahliyesinde;momentler toplamı (+)ise baş draft toplanır,kıç draft çıkartılır
Yük alımında ve tahliyesinde;momentler toplamı (-)ise baş draft çıkartılır,kıç draft toplanır
26-Draft Markaları;
Draft rakamları metrik sistemde hazırlanmışsa ; her rakam boyu ve rakamlar arası boşluk 10cm'dir.
Draft rakamları feet sistemde hazırlanmışsa ; her rakam boyu ve rakamlar arası boşluk 6 inch'dir.
27-1.Trim düzeltmesi;
t=LCF(m) x Trim(cm) x TPC(t/cm) / LBP
-Trim başa(-),kıça(+)
-LCF ve TPC,mmm ile okunan değerler.
2.Trim düzeltmesi;
t=50 x t(mt) x t(mt) x(MCT2 - MCT1) / LBP(mt)
-MCT2=mmm + 50 ile okunan MCT' dir.
-MCT1=mmm - 50 ile okunan MCT' dir.
Deplasman gemi=(Deplasman+-1.trim düzeltmesi + 2.trim düzeltmesi + Meyil düzeltmesi) x liman & hesabından sonra 1,025' bölümüdür.
28-Meyil Düzeltmesi; tüm değerler cm'dir.
t=6 x (TPC2 - TPC1) x (sancak dm - iskele dm)
TPC2=Geminin yattığı tarafın vasat draftı karşılığı okunan TPC'dir.
TPC1=Geminin yattığı tarafın aksi vasat draftı karşılığı okunan TPC'dir.
29-GZgerçek=GZokunan +- GG' x SinQ
GG'=Tablodaki KGdegeri - İstenen KG degeri